کد مطلب:4384 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

براي اين كه امر به معروف و نهي از منكر در جامعه اسلامي ما همگاني گردد و همه افراد از اين وظيفه الهي كه دارند هيچ هراسي نداشته باشند، چه بايد كرد؟ (با اين توضيح كه اين يك امر واجب است و البته در سطح جوانان كارساز نبوده است.)

در پاسخ اين سؤال چند تذكر لازم است:

1- به نظر ميرسد يكي از عوامل مهم كم رنگ بودن اين اصل حياتي در جامعه اسلامي و علت حساسيت نداشتن مردم نسبت به آن، نگرش سطحي و شعارگونه مردم و مسؤولين نسبت به آن است. اگر مسؤولين نظام و مردم بدانند كه حفظ اسلام و نظام اسلامي و اجراي احكام الهي (عدالت، حدود، عبادات و...) به معناي واقعياش تنها در پرتو اجراي عملي امر به معروف و نهي از منكر ميسّر است (چنان كه امام باقر(ع) فرمود: بها تُقامُ الفَرائِض) و از طرفي با تعطيل شدن اين اصل، از{P- وسائل، ج 16، ص 119. P}

اسلام و نظام اسلامي جز اسم چيزي باقي نميماند، قطعاً با حضور جدي و گسترده خويش در برابر حكم حياتي الهي، رسالتشان را انجام خواهند داد.

2- از طرفي منحصر كردن امر به معروف و نهي از منكر در برخي مسائل فرعي و غفلت از منكرات اساسي جامعه مانند فقر، تبعيض، رباخواري، فساد اداري و... از ديگر اسباب بي تفاوتي جامعه در برابر اين اصل اسلامي است. طبعاً براي مردم اين سؤال مطرح ميشود كه چرا نهي كنندگان در برابر منكرات اصلي جامعه نظير بيعدالتي، مفاسد اقتصادي و... واكنش و حساسيت لازم را نشان نميدهند. بنابراين توسعه قلمرو امر به معروف و نهي از منكر به تمامي اموري كه به مصالح فردي و اجتماعي منتهي ميگردد، از جمله راههايي است كه در تعميم اين فرهنگ در اقشار مختلف جامعه نقش بسزايي خواهد داشت.

3- نهادينه كردن فرهنگ والاي امر به معروف و نهي از منكر در جامعه و اين كه روح اين اصل قرآني به حضور و مشاركت و نظارت دائمي مردم و مسؤولين نسبت به عملكرد يكديگر بر ميگردد، ميتواند تأثير زيادي در همگاني كردن اين اصل داشته باشد و در نتيجه هراس از اجراي آن را نيز از بين ببرد. اگر روحيه تملّق گويي و مداحي بيجا در جامعه مورد سرزنش قرار گرفته، بجاي آن روحيه انتقادگري سازنده مورد تقدير قرار گيرد و سيره نبي اكرم(ص) و امامان(ع) در زمينه اهتمام{P- »كونوا نُقّادَ الكَلام«، بحارالانوار، ج 2، ص 96؛ »اُحْثُوا التُّراب علي وجوه المداحين«، الفروق اللغريه، ابوهلال عسكري، ص 202. P}

جدي آنها به اصل امر به معروف و نهي از منكر براي مردم بازگو گردد، تأثير فراواني در تثبيت نظام اسلامي و گرايش مردم به اجراي اين اصل خواهد داشت و در نتيجه جوانان نيز كه قشر عظيمي از جامعه را تشكيل ميدهند بيش از گذشته جذب دين خواهند شد.

4- به كارگيري شيوههاي منطقي و عقلايي نيز ميتواند در تعميم فرهنگ امر به معروف و نهي از منكر تأثير بسزايي داشته باشد. آمر به معروف هرگاه فاقد شناخت لازم از مراتب امر به معروف و نيز آشنايي با روحيات مخاطبش باشد قادر به استفاده از بهترين شيوه در اجراي وظيفه خود نخواهد بود. از اين رو لازم است متوليان فرهنگي نظام، آموزشهاي لازم رإ؛هب نسبت به مراتب امر به معروف و نيز به كارگيري بهترين شيوههاي اجرايي آن مبذول دارند. خلاصه آن كه تكليف امر به معروف و نهي از منكر، همگاني بوده و تمامي اقشار جامعه به ويژه

مسؤولين نظام اسلامي موظفند زمينه اجراي اين اصل سرنوشت ساز و حياتي را در جامعه فراهم كنند؛ مردم نيز در اين زمينه بايد از مسؤولين نظام به طور جدي بخواهند تا با تدوين قوانين و ضوابط معقول و منطقي، حمايتهاي لازم را از آمرين به معروف نموده و زمينههاي اجرايي همه جانبه اين ركن ديني را فراهم كنند.